Canon D78 5533 to podręcznik zastępczy, który zapewnia użytkownikom szczegółowe informacje o produktach firmy Canon. Książka zawiera szczegółowe informacje o funkcjach systemu, przewodników instalacyjnych i obsłudze technicznej. Książka oferuje również wgląd w techniki, które pomogą Ci wykorzystać pełny potencjał swoich produktów Canon. Dzięki Podręcznikowi zastępczemu Canon D78 5533 użytkownicy będą w stanie zdobyć wiedzę potrzebną do wykorzystania wszystkich funkcji swojego sprzętu i zoptymalizowania jego użycia.
Ostatnia aktualizacja: Podręcznik zastępczy Canon D78 5533
O chrześcijańskich korzeniach Polski
2022-06-15Zachęcamy do zapoznania się z filmem edukacyjnym pt. „O chrześcijańskich korzeniach Polski”. W materiale, przeznaczonym dla wszystkich etapów edukacyjnych, uczniowie mają okazję poznać tajemniczego rycerza Jaksę, który wziął udział w jednej z wypraw krzyżowych do Ziemi Świętej. Dzięki jego staraniom w Miechowie został wybudowany kościół, z czasem nazywany „Polską Jerozolimą”.
Substancje chemiczne stale towarzyszą człowiekowi w jego codziennym życiu. Podobnie rzecz ma się z bakteriami, które w powszechnej opinii są błędnie kojarzone wyłącznie z groźnymi chorobami. Nie przeceniając pozytywnych cech substancji chemicznych, jak i bakterii, warto pamiętać, że mogą one mieć niszczący wpływ na nasz organizm.
Indywidualne środki ochrony zabezpieczają organizm człowieka przed szkodliwymi substancjami.
Źródło: © Slezak Patrik / Photogenica, Licencja niewyłączna.
Już wiesz
jak scharakteryzować zagrożenia naturalne i cywilizacyjne;
jakie są sposoby ostrzegania i alarmowania;
jaki jest wpływ promieniowania na organizmy, żywność i wodę.
Nauczysz się
wymieniać źródła zagrożeń biologiczno‑chemicznych;
wymieniać etatowe indywidualne środki ochrony przed skażeniami;
wykonywać zastępcze środki ochrony dróg oddechowych;
charakteryzować zbiorowe środki ochrony;
wyjaśniać sposoby zabezpieczenia żywności oraz wody przed skażeniami;
opisywać sposób wykonywania zabiegów sanitarnych i specjalnych.
Substancje chemiczne są nieodłącznym elementem życia codziennego. Wiele z nich, np. leki, kosmetyki czy też środki czyszczące, pomaga nam i ułatwia życie. Podobnie rzecz ma się z bakteriami. Te mikroorganizmy możemy spotkać wszędzie na naszej planecie – nawet w warunkach, które na pierwszy rzut oka wykluczają jakiekolwiek życie. Ponadto wiele z nich, jak np. probiotyki – bakterie kwasu mlekowego – mają pozytywny wpływ na nasz organizm.
Bakterie są jednak kojarzone przede wszystkim z chorobami, a wiele substancji chemicznych i mikroorganizmów może stanowić niebezpieczeństwo dla zdrowia i życia ludzi. Z tego względu istotną rolę odgrywa odpowiednia ochrona przed zagrożeniami biologiczno‑chemicznymi, a także przed promieniowaniem opisywanym na poprzednich lekcjach.
Źródła zagrożeń biologiczno-chemicznych można podzielić na związane z czasem wojny oraz charakterystyczne dla czasu pokoju
Fundamentalnym zadaniem indywidualnych środków ochronyindywidualnych środków ochrony jest zabezpieczenie organizmu człowieka przed szkodliwymi substancjami chemicznymi, niebezpiecznymi mikroorganizmami oraz pyłem promieniotwórczym. Dzieli się je na środki etatoweetatowe i zastępczezastępcze.
Etatowe indywidualne środki ochrony przed skażeniami można podzielić na środki ochrony dróg oddechowych oraz skóry. Podstawowymi środkami ochrony dróg oddechowych są przede wszystkim maski przeciwgazowe, które dzieli się na filtracyjne i izolacyjne.
Maski filtracyjne oczyszczają wdychane powietrze za pomocą specjalnych filtrów, filtropochłaniaczy albo pochłaniaczy. Maskami takiego rodzaju są maski MP‑4, MP‑5 i MP‑6 (zaprezentowane w galerii 1).
Maski izolacyjne całkowicie odseparowują drogi oddechowe, oczy i twarz od skażonego środowiska – czyste powietrze dostarczane jest człowiekowi z podłączonej do maski butli.
Wspomniane środki ochrony skóry służą do ochrony powierzchni ciała przed zagrożeniem związanym z działaniem szkodliwych substancji chemicznych, mikroorganizmów, materiałów promieniotwórczych oraz innych niebezpiecznych środków. Do środków ochrony skóry należą:
filtracyjna odzież ochronna (zestaw FOO‑1): ubranie filtracyjne (kurtka z kapturem i spodnie), rękawice gumowe z bawełnianymi wkładkami ocieplającymi, buty ochronne, torba na buty i rękawice oraz zasobnik na strój;
odzież ochronna OP‑1M: płaszcz z kapturem, pończochy ochronne, rękawice ochronne z bawełnianymi ocieplaczami oraz torba na cały zestaw;
jednoczęściowy lekki strój ochronny L‑2 (wykonany z podgumowanej impregnowanej tkaniny bawełnianej koloru khaki);
lekka odzież ochronna L‑1: bluza z kapturem, spodnie z pończochami ochronnymi, rękawice ochronne oraz torba na cały zestaw.
Źródło: Aleksandra Ryczkowska, MAx 92 (https://commons.
Źródło: Aleksandra Ryczkowska, Ministerstwo Obrony Narodowej (https://commons. pl/portal/f/res-minimized/RR4OiVQu6yyaP/4/EAi1EkFMhB3d2PevHB5TuqOKBT9hsMV9. png">RR4OiVQu6yyaP1
Choć etatowe indywidualne środki ochrony przed skażeniami stanowią bardzo dobre zabezpieczenie przed szkodliwym działaniem substancji chemicznych, to jednak jest mało prawdopodobne, aby w razie zagrożenia dysponowała nimi również ludność cywilna. Dlatego też istotne jest przygotowanie zastępczych środków ochrony dróg oddechowych i skóry. Nie chronią one przed działaniem bojowych środków trującychbojowych środków trujących, ale mogą zabezpieczyć nasz organizm przed szkodliwymi substancjami chemicznymi, niebezpiecznymi mikroorganizmami chorobotwórczymi oraz pyłem promieniotwórczym.
Do zastępczych środków chroniących drogi oddechowe zalicza się m. in. :
różnego rodzaju tampony,
opaski tkaninowe,
półmaski ochronnepółmaski ochronne,
jednorazowe maski chirurgicznejednorazowe maski chirurgiczne.
Takie zastępcze środki można również wykonać samemu z powszechnie dostępnych materiałów. Kilka przykładów prezentuje nagranie wideo 1.
Źródło: Tomorrow Sp. z o. o., licencja: CC BY 3.
Film dostępny pod adresem https://zpe. pl/a/DKcBNdFjh
Źródło: Tomorrow Sp.
Nagranie prezentuje sposób samodzielnego wykonania substytutu maski.
Zastępczymi środkami ochrony skóry mogą być:
fartuchy ochronne wykonane z gumy, tkanin impregnowanych, skóry i tworzyw sztucznych,
wszelkiego rodzaju płaszcze i peleryny przeciwdeszczowe (najlepiej z gumy, tworzyw sztucznych lub folii),
kombinezony skórzane,
ubiory z folii metalizowanej,
buty i kalosze gumowe lub z tworzyw sztucznych,
wysokie buty skórzane i z tworzyw sztucznych,
okulary ochronne (narciarskie, przemysłowe, motocyklowe, wodne),
nakrycia głowy wykonane z gumy, skóry lub z tworzyw sztucznych,
rękawice skórzane lub wykonane z materiałów syntetycznych.
Z wymienionych środków można skompletować zastępczą odzież ochronną (zastępczy środek ochrony dróg oddechowych + zastępczy środek ochrony skóry). Stosując taką odzież, należy bezwzględnie pamiętać, że zapewnia ona możliwość tylko krótkotrwałego przebywania na terenie skażonym!
Polecenie 1
Rozejrzyj się po klasie i poszukaj materiałów, jakie mogłyby posłużyć do konstrukcji zastępczych środków ochrony przed skażeniami. Skorzystaj również ze swojego plecaka i jego zawartości.
Etatowe i zastępcze środki ochrony przed skażeniami służą do zabezpieczenia pojedynczych osób, a ich właściwości są często krótkotrwałe. Dlatego konieczne było stworzenie mechanizmów zapewniających bezpieczeństwo i schronienie większej liczbie ludzi – zbiorowych środków ochronyzbiorowych środków ochrony. Ich zadaniem jest zabezpieczenie ludności przed wieloma niebezpieczeństwami: bojowymi środkami trującymibojowymi środkami trującymi, toksycznymi środkami przemysłowymitoksycznymi środkami przemysłowymi, innymi szkodliwymi substancjami chemicznymi, mikroorganizmami chorobotwórczymi, pyłem promieniotwórczym, promieniowaniem, uderzeniami broni masowego rażenia oraz atakami bronią konwencjonalną. Ponadto w warunkach zagrożenia w takich budowlach można przechowywać również ruchome dobra kultury, ważną dokumentację, cenną aparaturę, leki, a także cenniejsze zwierzęta.
Do zbiorowych środków ochronnych zaliczamy schronyschrony i ukryciaukrycia.
Aby znaleźć schronienie przed różnymi niebezpieczeństwami, można także udać się do najbliższej stacji metra lub tunelu. Szkodliwe pyły i inne substancje przedostają się tam w mniejszych ilościach. Ponadto takie konstrukcje stanowią dobrą ochronę przed atakami bronią konwencjonalną, np. bombardowaniem, ponieważ ich konstrukcje są znacznie bardziej odporne niż konstrukcje budynków mieszkalnych i budynków użyteczności publicznej.
Polecenie 2
Jakie działania należy podjąć, aby przystosować pomieszczenie przedstawione na poniższej fotografii do pełnienia przez nie funkcji ukrycia zapeniającego krótkotrwałą ochronę przed czynnikami rażenia broni konwencjonalnej i pyłem promieniotwórczym? Odpowiedź podaj w formie kilku punktów.
Źródło: Piotr Frydecki (https://commons.
Na jednej z pierwszych lekcji przedstawiono piramidę potrzeb według Maslowapiramidę potrzeb według Maslowa. Jej podstawę stanowią potrzeby fizjologiczne, do których zalicza się m. żywność oraz wodę.
Człowiek nie jest w stanie przetrwać bez żywności oraz wody. Dlatego należy zadbać o ich odpowiednie zabezpieczenie przed działaniem szkodliwych substancji chemicznych oraz chorobotwórczych bakterii. Jeśli już gromadzimy zapasy, warto pamiętać o zasadach dotyczących wyboru i przygotowywania artykułów żywnościowych, które mają tę rezerwę stanowić. Należy pamiętać, aby:
nie zajmowały one zbyt dużo miejsca,
były produktami wysokokalorycznymi, lekkostrawnymi i nadającymi się do przechowywania przez dłuższy czas,
można było je spożywać na zimno lub ewentualnie po lekkim podgrzaniu.
Gwarancją skutecznego zabezpieczenia żywności jest umieszczenie jej w szczelnych pojemnikach. O właściwościach ochronnych opakowań decyduje przede wszystkim ich konstrukcja oraz rodzaj materiału, z jakiego zostały wykonane. Bardzo dobre są naczynia szklane z hermetycznie zamykanymi wieczkami – nie przepuszczają one zarówno gazów, par, jak i pyłów. Podobne właściwości mają opakowania wykonane z metalu i tworzyw sztucznych. Dodatkową zaletą takich opakowań jest to, że w bardzo łatwy sposób dokonuje się ich dezynfekcjidezynfekcji. Ponadto w warunkach domowych skuteczne opakowanie zbiorcze może stanowić lodówka. Jej właściwości ochronne można zwiększyć za pomocą dodatkowych zasłon z folii lub ceraty.
Ważne!
Wyjątkowo trwałego i hermetycznego opakowania wymagają produkty sypkie, takie jak sól, cukier, kasza, mąka. Także przetwory owocowe i wszystkie produkty płynne należy zabezpieczyć wyjątkowo szczelnie, ponieważ nie ma możliwości ich odkażenia w razie przedostania się do nich substancji niepożądanych.
Podsumowując, wśród opakowań ochronnych wyróżnia się m. opakowania:
pyłoszczelne z materiałów twardych – np. metalowe puszki, opakowania szklane, słoje i butelki nieprzepuszczające pary wodnej i gazu;
drewniane – skonstruowane m. ze sklejki lub płyty pilśniowej; np. skrzynki wyłożone kilkoma warstwami papieru lub beczki;
pyłoszczelne z tworzyw miękkich – np. hermetycznie zamykane worki, woreczki, torby wykonane z folii powlekanych, metalowych i innych tworzyw sztucznych;
pyłoszczelne papierowe – opakowania wielowarstwowe, najlepiej z wkładką parafinową lub z tworzyw sztucznych.
Polecenie 3
Przyporządkuj opakowania do rodzajów zagrożeń, przed którym stanowią one ochronę.
W przypadku zagrożenia skażeniem władze lokalne mogą zadecydować o zamknięciu punktu poboru wody, co spowoduje jej brak wśród odbiorców (ludności cywilnej). W związku z tym, istotne jest odpowiednie zabezpieczenie jej zapasów, które zagwarantują regularne nawadnianie organizmu.
Ciekawostka
Jak długo człowiek może żyć bez wody?
Górna granica wytrzymałości organizmu bez wody to 3‑5 dni. Czas ten zależy jednak od wieku, kondycji, budowy ciała oraz warunków środowiskowych. W wysokich temperaturach odwodnienie może nastąpić nawet po 60 minutach. Dziecko zamknięte w nagrzanym samochodzie może umrzeć nawet po 30 minutach!
Aby przygotować odpowiednie i dobrze zabezpieczone zapasy wody, należy:
zgromadzić zapas nieskażonej wody (ilość należy dostosować do indywidualnych potrzeb),
zabezpieczyć studnie kopane oraz ujęcia domowych studni wierconych, wykonując obudowy w postaci budek obitych papą lub blachą albo utwardzone powierzchnie z cegieł, cementu lub asfaltu (z niewielkim spadkiem na zewnątrz) w promieniu od 1, 5 m do 2 m wokół studni,
przechowywać nieskażoną wodę w szczelnie zamkniętych szklanych, metalowych lub plastikowych pojemnikach (np. butelkach, słojach, bańkach).
Do skażenia środowiskaskażenia środowiska może dość w przypadku użycia broni masowego rażenia czy też bojowych środków trujących, a także w sytuacji niekontrolowanego uwolnienia toksycznych środków przemysłowych, katastrof transportowych, pożarów lub awarii (np. elektrowni atomowych). Organizmy nie są w stanie żyć i normalnie funkcjonować w takich warunkach, dlatego jest niezwykle ważne jak najszybsze usunięcie źródła skażenia ze środowiska. Dokonuje się tego poprzez zabiegi specjalnezabiegi specjalne.
Zabiegi specjalne wykonuje się, aby w maksymalny możliwy sposób ograniczyć wpływ szkodliwych substancji chemicznych, niebezpiecznych mikroorganizmów oraz pyłu promieniotwórczego na organizm człowieka i jego otoczenie. Dzięki temu jest możliwy powrót ludzi na teren skażony i przywrócenie normalnego trybu funkcjonowania społeczeństwa. Zabiegi specjalne dzieli się na zabiegi całkowite i częścioweczęściowe.
Do całkowitych zabiegów specjalnych zalicza się odkażanieodkażanie, dezynfekcjędezynfekcję i dezaktywacjędezaktywację. Ponadto wyróżnia się również deratyzacjęderatyzację i dezynsekcjędezynsekcję. Z poniższych aplikacji można się dowiedzieć, na czym polegają te zabiegi.
Ważne!
Wszystkie czynności z zakresu zabiegów specjalnych powinny być wykonywane przy użyciu etatowych indywidualnych środków ochronnych. W trakcie ich wykonywania nie można ściągać odzieży ochronnej oraz odsłaniać swojego ciała!
Źródło: SFJZ13 (https://www. pl/portal/f/res-minimized/RSkWHci1V4nkM/4/2ZyViq3DaRlXoPcAkZsknZ4SnY2qFFNd. jpg">RSkWHci1V4nkM1
Od zabiegów specjalnych odróżnić należy zabiegi sanitarnezabiegi sanitarne, które stanowią zespół czynności mających na celu usunięcie środków skażających, zakażających i promieniotwórczych z powierzchni ciała człowieka. Podobnie jak zabiegi specjalne, dzielimy je również na zabiegi częścioweczęściowe i całkowitecałkowite.
Częściowe zabiegi sanitarne mają na celu jak najszybsze usunięcie z ciała niebezpiecznych substancji chemicznych, biologicznych i promieniotwórczych. Przeprowadza się je od razu po stwierdzeniu skażenia, czyli już na terenie skażonym lub ewentualnie natychmiastowo po jego opuszczeniu przez mieszkańców. Zabiegi sanitarne wykonuje się również obowiązkowo po wszystkich rodzajach zabiegów specjalnych.
Częściowe zabiegi sanitarne polegają m. na przecieraniu odsłoniętych części ciała roztworami dezynfekującymi lub odkażającymi. W przypadku ich braku można zastosować czystą wodę, wodę z mydłem, czyste chusteczki, a nawet trawę, siano lub śnieg. Warto również przepłukać jamę ustną płynami odkażającymi lub czystą wodą. Ponadto wykonując te zabiegi, można wykorzystać Indywidualny Pakiet Przeciwchemiczny (IPP)Indywidualny Pakiet Przeciwchemiczny (IPP) oraz Indywidualny Pakiet Radioochronny (IPR)Indywidualny Pakiet Radioochronny (IPR).
Celem całkowitych zabiegów sanitarnych jest kompletne usunięcie z powierzchni ciała niebezpiecznych, trujących i toksycznych substancji chemicznych, promieniotwórczych i biologicznych oraz środków odkażających. Przeprowadza się je w specjalnie dostosowanych do tego miejscach, np. łaźniach, kąpieliskach lub zorganizowanych zespołach urządzeń specjalnych. Podczas całkowitych zabiegów sanitarnych osoby, które są im poddawane, oddają skażoną odzież, a następnie są sprawdzane pod kątem obecności niebezpiecznych substancji (natężenia skażenia – takie działanie nazywa się kontrolą dozymetryczną). Później osoby te kilkukrotnie myją wodą z mydłem kolejno: ręce, głowę, twarz, szyję oraz pozostałe części ciała. Po ponownej kontroli dozymetrycznej (i pozytywnym jej wyniku) otrzymują odkażoną odzież. Osoby, które nie są w stanie same wykonać całkowitych zabiegów sanitarnych, są kąpane przez odpowiednie służby. Przykładowy zabieg sanitarny prezentuje ilustracja 2.
Źródło: Aberdeen Proving Ground (http://www.
Zagrożenia biologiczno‑chemiczne można ogólnie podzielić na występujące w czasie wojny oraz charakterystyczne dla czasu pokoju.
Indywidualne środki ochrony zabezpieczają organizm człowieka przed szkodliwymi substancjami chemicznymi, niebezpiecznymi mikroorganizmami oraz pyłem promieniotwórczym.
Indywidualne środki ochrony przed skażeniami dzielimy na etatowe oraz zastępcze.
Etatowe indywidualne środki ochrony przed skażeniami można podzielić na środki ochrony dróg oddechowych oraz środki ochrony skóry.
Podstawowymi środkami ochrony dróg oddechowych są przede wszystkim maski przeciwgazowe, które dzieli się na maski filtracyjne i izolacyjne.
Do środków ochrony skóry zalicza się zestawy odzieży ochronnej.
Zastępcze środki ochrony nie chronią przed działaniem bojowych środków trujących, ale w razie wystąpienia zagrożenia mogą zabezpieczyć organizm przed szkodliwymi substancjami chemicznymi, niebezpiecznymi mikroorganizmami chorobotwórczymi oraz pyłem promieniotwórczym. Należy jednak pamiętać, że ich działanie jest krótkotrwałe.
Zbiorowe środki ochrony to budowle, które zapewniają bezpieczeństwo grupom ludzi. Zalicza się do nich schrony oraz ukrycia. Tumczasowego schronienia można szukać także w tunelach oraz na podziemnych stacjach metra.
Człowiek nie jest w stanie przetrwać bez żywności oraz wody. Dlatego istotne jest ich odpowiednie zabezpieczenie przed działaniem bojowych środków trujących, toksycznych środków przemysłowych, innych szkodliwych substancji chemicznych oraz chorobotwórczych bakterii.
Gwarancją skutecznego zabezpieczenia żywności jest umieszczenie jej w szczelnych pojemnikach. O właściwościach ochronnych opakowań decyduje głównie konstrukcja oraz rodzaj materiału, z jakiego zostały wykonane.
Organizmy żywe nie są w stanie żyć i normalnie funkcjonować w skażonym środowisku. Dlatego istotna jest szybka neutralizacja lub usunięcie źródła skażenia. Dokonuje się tego poprzez zabiegi specjalne, które dzieli się na całkowite i częściowe.
Do całkowitych zabiegów specjalnych zalicza się odkażanie, dezynfekcję i dezaktywację, oraz deratyzację i dezynsekcję.
Od zabiegów specjalnych należy odróżnić zabiegi sanitarne, które stanowią zespół czynności mających na celu usunięcie środków skażających, zakażających i promieniotwórczych z powierzchni ciała człowieka. Podobnie jak zabiegi specjalne, dzielimy je na częściowe i całkowite.
Praca domowa
Polecenie 4. 1
Jakie materiały spośród tych, które masz w domu, wykorzystasz w celu przygotowania zastępczych środków ochrony dla siebie i swojej rodziny?
Definicja: bojowe środki trujące
toksyczne związki chemiczne, które ze względu na swoje właściwości chemiczne i fizyczne mają zastosowanie militarne
Definicja: całkowite zabiegi sanitarne
zespół czynności mających na celu usunięcie z powierzchni ciała niebezpiecznych, trujących i toksycznych substancji chemicznych, promieniotwórczych i biologicznych oraz środków odkażających; przeprowadza się je w specjalnie dostosowanych do tego miejscach, np. łaźniach, kąpieliskach
Definicja: częściowe zabiegi sanitarne
zespół czynności mających na celu usunięcie lub neutralizację szkodliwych substancji chemicznych, niebezpiecznych mikroorganizmów oraz pyłu promieniotwórczego
Definicja: częściowe zabiegi specjalne
zespół czynności mających na na celu zmniejszenie działania szkodliwych substancji, niebezpiecznych mikroorganizmów i pyłu promieniotwórczego na organizm człowieka i środowisko naturalne
Definicja: deratyzacja
zwalczanie za pomocą środków chemicznych, fizycznych lub biologicznych wszelkich szkodliwych gryzoni, najczęściej szczurów i myszy
Definicja: dezaktywacja
zabiegi zmniejszające właściwości pyłu promieniotwórczego; polegają one najczęściej na usuwaniu go z terenu, wody, żywności, sprzętu, uzbrojenia itp. ; zabiegi dezaktywacyjne nie powodują zmniejszania stopnia napromieniowania przedmiotów i materiałów
Definicja: dezynfekcja
zabiegi mające na celu niszczenie drobnoustrojów chorobotwórczych i ich form przetrwalnikowych środkami fizycznymi i chemicznymi, by zapobiec zakażeniu
Definicja: dezynsekcja
działania polegające na tępieniu szkodliwych owadów (zwłaszcza pasożytniczych, jak: muchy, komary, pchły, wszy i karaluchy), ich jaj i larw, ze względów sanitarnych i gospodarczych
Definicja: etatowe indywidualne środki ochrony przed skażeniami
specjalne środki skonstruowane i przeznaczone do zabezpieczenia organizmu przed konkretnymi skażeniami i zakażeniami; znajdują się one na wyposażeniu sił zbrojnych, służb ratowniczych, formacji obronnych, zakładów przemysłowych oraz innych wyspecjalizowanych jednostek
Definicja: indywidualne środki ochrony przed skażeniami
środki (cały ubiór lub jego części) przeznaczone do indywidualnego zabezpieczenia całej powierzchni ciała lub jego części (np. dróg oddechowych i oczu) przed działaniem szkodliwych substancji chemicznych, niebezpiecznymi mikroorganizmami oraz pyłem promieniotwórczym
Definicja: Indywidualny Pakiet Przeciwchemiczny (IPP)
polski zestaw substancji stosowanych do dezaktywacji bojowych środków trujących, służy do odkażania niewielkich powierzchni ciała (dłonie, ręce i szyja), broni osobistej, oporządzenia i umundurowania
Definicja: Indywidualny Pakiet Radioochronny (IPR)
zestaw substancji do stosowania po skażeniu promieniotwórczym oraz po skażeniu bojowymi środkami chemicznymi
Definicja: odkażanie
działania polegające na usuwaniu lub neutralizacji niebezpiecznych substancji chemicznych z powierzchni różnego rodzaju przedmiotów i materiałów
Definicja: schron
budowla ochronna, która charakteryzuje się wysoką wytrzymałością konstrukcji zapewniającą ochronę ludności (w liczbie od około 50 do 300 osób) przed działaniem broni masowego rażenia, broni klasycznej, a także niebezpiecznych środków chemicznych i biologicznych; znajduje się w nim wyposażenie umożliwiające przetrwanie przez dłuższy czas
Definicja: skażenie środowiska
zanieczyszczenie środowiska przyrodniczego (zwłaszcza gleby, wody, powietrza) toksycznymi środkami chemicznymi, materiałami promieniotwórczymi lub zakaźnymi czynnikami biologicznymi, niezależnie od ich rodzaju i czasu oddziaływania
Definicja: toksyczne środki przemysłowe
używane w przemyśle oraz innych sektorach gospodarki związki chemiczne, materiały promieniotwórcze, substancje biologiczne oraz ich odpady, których niekontrolowane uwolnienie może prowadzić do skażenia środowiska oraz zagrożenia życia i zdrowia ludności cywilnej
Definicja: ukrycia
budowle ochronne, które zapewniają krótkotrwałą ochronę przed czynnikami rażenia broni konwencjonalnych, pyłem promieniotwórczym, bojowymi środkami trującymi i toksycznymi środkami przemysłowymi; przygotowuje się je np. w dostosowanych do tego celu piwnicach lub podpiwniczeniach
Definicja: zabiegi sanitarne
zespół czynności mających na celu usunięcie środków skażających, zakażających i promieniotwórczych z powierzchni ciała człowieka
Definicja: zabiegi specjalne
zespół czynności polegających na usuwaniu szkodliwych substancji chemicznych, niebezpiecznych mikroorganizmów oraz pyłu promieniotwórczego z powierzchni znajdujących się w otoczeniu człowieka
Definicja: zastępcze środki ochrony przed skażeniami
środki ochrony wykonane z szeroko dostępnych i na co dzień wykorzystywanych materiałów, nie chronią przed działaniem bojowych środków trujących, ale w razie wystąpienia zagrożenia mogą zabezpieczyć organizm przed szkodliwymi substancjami chemicznymi, niebezpiecznymi mikroorganizmami chorobotwórczymi oraz pyłem promieniotwórczym
Definicja: zbiorowe środki ochrony
budowle ochronne, których konstrukcja zabezpiecza ludność, zwierzęta oraz cenne dobra przed wieloma niebezpieczeństwami: bojowymi środkami trującymi, toksycznymi środkami przemysłowymi, innymi szkodliwymi substancjami chemicznymi, mikroorganizmami chorobotwórczymi, pyłem promieniotwórczym, promieniowaniem, uderzeniami broni masowego rażenia oraz atakami bronią konwencjonalną
Ćwiczenie 1
Połącz pojęcia z ich definicjami.
niszczenie drobnoustrojów chorobotwórczych i ich form przetrwalnikowych środkami fizycznymi i chemicznymi, zabiegi zmniejszające właściwości pyłu promieniotwórczego, polegają one najczęściej na usuwaniu go z terenu, wody, żywności, sprzętu, uzbrojenia itp., usuwanie lub neutralizacja niebezpiecznych substancji chemicznych z powierzchni różnego rodzaju przedmiotów i materiałów, zwalczanie za pomocą środków chemicznych, fizycznych lub biologicznych wszelkich szkodliwych gryzoni, najczęściej szczurów i myszy
deratyzacja | dezaktywacja | dezynfekcja | odkażanie |
Źródło: Michał Banaś, licencja: CC BY 3.
Ćwiczenie 2
Rozwiąż krzyżówkę.
- Przeciwgazowa, może być zarówno filtracyjna, jak i izolacyjna.
- Ochronne, należą do zastępczych środków chroniących narząd wzroku.
- Zabiegi, które mają na celu usunięcie środków skażających, zakażających i promieniotwórczych z powierzchni ciała człowieka.
- Jeden z całkowitych zabiegów specjalnych, przeprowadzany trzema sposobami: mechanicznym, chemicznym i fizykochemicznym.
- Materiał stanowiący częściową ochronę przed: szkodliwymi substancjami chemicznymi, substancjami promieniotwórczymi oraz niebezpiecznymi mikroorganizmami.
- Budowla ochronna, która charakteryzuje się wysoką wytrzymałością konstrukcji, zapewniającą ochronę ludności (od ok. 50 do 300 osób) przed działaniem broni masowego rażenia, broni klasycznej, a także niebezpiecznych środków chemicznych i biologicznych.
- Bakterie kwasu mlekowego mające pozytywny wpływ na organizm człowieka.
- Budowla ochronna, która zapewnia krótkotrwałą ochronę przed czynnikami rażenia broni konwencjonalnych, pyłem promieniotwórczym, bojowymi środkami trującymi i toksycznymi środkami przemysłowymi.
Źródło: Michał Banaś, licencja: CC BY 3.
Ćwiczenie 3
Wskaż, które zdania są prawdziwe, a które – fałszywe.
Źródło: Michał Banaś, licencja: CC BY 3.